Cập nhật vào 08/09
Bệnh hen suyễn ở trẻ nhỏ khởi đầu bằng chứng sổ mũi bình thường và hai hoặc ba ngày sau kèm theo ho khan, tăng nhịp thở có kèm theo tiếng rít.
Tiếng rít xuất phát từ đâu?
Trẻ em rít là do phế quản thường xuyên bị nghẽn. Kết quả là khi bị cảm, hơi thở của trẻ trở nên “ồn ào” hơn mỗi khi trẻ bắt đầu chơi, ăn, cười hoặc chạy nhảy.
Tiếng rít này có thể nghe được, ở khoảng cách xa và xuất hiện khi luồng không khí trong phổi được đẩy ra.
Nó thường kèm theo khoảng thời gian gia tăng nhịp thở. Thường trẻ không cảm thấy khó chịu, hoạt động thể chất và trạng thái ăn uống của trẻ vốn diễn ra bình thường.
Tại sao cần phải đi khám bác sĩ?
Trong 90% trường hợp, tiếng rít là triệu chứng của bệnh hen. Vì vậy, cần phải nhanh chóng nghĩ đến việc điều trị bởi căn bệnh này có nguy cơ làm chậm lại quá trình tăng trưởng của đứa trẻ và ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp qua việc làm giảm lượng khí mà trẻ có thể thở ra.
Liệu có những nguyên nhân khác ngoài bệnh hen không?
Tiếng rít có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Chẳng hạn nó cho biết trong phế quản có một vật thể lạ mà trẻ hít vào.
Ở trẻ sơ sinh, những biểu hiện khó chịu thường kèm theo viêm và tiếng rít. Đó cũng có thể là do dị dạng ở phổi hoặc tim làm cho máu không di chuyển bình thường giữa các ngăn tim.
Những nguyên nhân khác gồm có trạng thái dị thường của các mô phế quản (hậu quả của việc cho thở oxy hoặc dùng máy trợ thở sau khi sinh); có kẽ hở giữa thực quản và khí quản; hệ miễn dịch bị suy giảm kéo theo nhiễm trùng lặp đi lặp lại; những vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa…
Bệnh hen biểu hiện ra sao ở trẻ sơ sinh?
Một đứa trẻ bị coi là mắc bệnh hen khi ba lần lên cơn trước 2 tuổi (sau khi đã loại bỏ những nguyên nhân khác làm xuất hiện tiếng rít).
Ở trẻ sơ sinh, cơn hen thể hiện viêm nhánh phế quản. Nó khởi đầu bằng chứng sổ mũi bình thường và hai hoặc ba ngày sau kèm theo ho khan, tăng nhịp thở có kèm theo tiếng rít.
Bệnh có thể chữa lành sau vài ngày, ngoại trừ một số trẻ vẫn tiếp tục rít “ngầm” ngoài lúc lên cơn. Ở một số trẻ khác, đó có thể là bệnh ho kéo dài, chủ yếu xảy ra ở phần cuối của đêm ngủ, lúc gần sáng.
Một số tác nhân làm trẻ dễ bị hen?
Bệnh viêm màng phế quản sau điều trị vẫn có thể để lại những di chứng ảnh hưởng đến hơi thở của trẻ. Người mẹ hút thuốc lá cũng có vai trò tác động. Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ em có mẹ hút thuốc lá trong lúc mang thai dễ bị hen.
Trẻ bị hen sẽ mãi mãi mắc bệnh?
Không. Người ta ước lượng 2/3 số trẻ em mắc bệnh sẽ được chữa lành trong khoảng 3 – 6 tuổi. Trẻ thở rít là vì phế quản quá hẹp và dễ bị nghẽn khi viêm mũi hầu. Những dạng hen không gây dị ứng này được chữa lành ngay khi hệ miễn dịch của trẻ trở nên hiệu quả hơn.
Những yếu tố nào báo trước bệnh hen kéo dài?
Rất nhiều yếu tố làm người ta tin rằng trẻ sẽ luôn bị hen. Chẳng hạn nếu đứa trẻ liên tục lên cơn hen hoặc thở rít ngoài thời kỳ có dịch cúm, rất có khả năng bệnh hen của bé kéo dài. Nếu trẻ bị eczema thì rủi ro tăng gấp ba lần.
Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng có ảnh hưởng: nếu chỉ cha hoặc mẹ bị dị ứng, nguy cơ bị hen của bé là từ 20 – 40%. Nếu cả cha lẫn mẹ đều bị dị ứng, tỷ lệ này lên tới 40 – 80%.
Những dấu hiệu báo trước?
Các triệu chứng rất rõ: viêm mũi không sốt và tiếp theo đó là ho và thở rít khi trẻ cố gắng làm điều gì đó, hoặc cười, khóc.
Khi những dấu hiệu này xuất hiện, đừng tìm cách trị cơn ho bằng sirô hoặc loại thuốc khác vì như thế, tình trạng nghẽn phế quản sẽ trầm trọng hơn và làm cho việc điều trị về sau kém hiệu quả.
